بخشنامه 8 ساعت ضمن خدمت با ارسال کد اماری

باسمه تعالی
امام خمینی (ره) این محرم وصفر است که اسلام را زنده نگهداشته است .
شماره داخلی : ۲۵۳۴/۷۳۲۱۷/۶
تاریخ : ۱۳۹۵/۰۷/۲۷

 

واحدهای آموزشی شهر و روستا

موضوع : 8 ساعت دوره ضمن خدمت غیر حضوری با ارسال كد آماری ( مهم و فوری )

سلام علیكم

با احترام ، پیرو بخشنامه شماره 2534/72722/6-1395/7/24 و با عنایت به اعلام اداره كل آموزش و پرورش استان مبنی بر منظور نمودن 8 ساعت دوره ضمن خدمت غیر حضوری برای همكاران محترم فرهنگی ، در صورت ارسال كد آماری 12 رقمی سرشماری به آدرس :  http://yon.ir/amar1395   تاکید می گردد ، مدیران محترم ، با توجه به اهمیت موضوع و فرصت بسیار محدود ، اطلاع رسانی مناسب و مطلوب به كلیه همكاران گرامی داشته باشند تا همكاران عزیز با مراجعه به آدرس مذکور نسبت به انجام آن اقدام نمایند .

کلیه همکاران محترم می توانند جهت ثبت نام و ارسال کد آماری بر روی آدرس :  http://yon.ir/amar1395 کلیک نمایند .

سید حسین رضوی حائری
مدیریت آموزش و پرورش ناحیه 3 قم
از طرف محمدجواد ظهیری
 

آدرس : بیست متری شهید بهشتی 24متری مطهری - مدیریت آموزش و پرورش ناحیه 3 قم- کد پستي : 3719976443

تلفن : 36604900 و 36601300 - نمابر : 36630845 - ایمیل : این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید - سایت : 

جداول استاندارد و پیش نیاز دروس سایر رشته های هنر

 

ردیف

نام رشته و مهارت

نام استاندارد

پیش نیاز

1

هنر آینه کاری

طراحی­ نقوش ختایی­ واسلیمی

ندارد

طراحی نقوش هندسی

طراحی­ نقوش ختایی­ واسلیمی

آینه کاری

طراحی نقوش هندسی

طراحی­ نقوش ختایی­ واسلیمی

2

چاپ دستی

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید

ندارد

طراحی گرافیکی رنگی

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید

چاپ باتیک

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید

طراحی گرافیکی رنگی

چاپ سیلک اسکرین

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید

طراحی گرافیکی رنگی

چاپ باتیک

3

سفالگری

طراحی­نقوش ختایی­واسلیمی

ندارد

طراحی نقوش هندسی

طراحی­نقوش ختایی­واسلیمی

سفالگری

طراحی­نقوش ختایی­واسلیمی

طراحی نقوش هندسی

4

قلمزنی

طراحی­نقوش ختایی­واسلیمی

ندارد

طراحی نقوش هندسی

طراحی­نقوش ختایی­واسلیمی

طراحی نقوش جانوری

طراحی­نقوش ختایی­واسلیمی

طراحی نقوش هندسی

طراحی نقوش فرنگی

طراحی­نقوش ختایی­واسلیمی

طراحی نقوش هندسی

طراحی نقوش جانوری

هنر قلمزنی

طراحی­نقوش ختایی­واسلیمی

طراحی نقوش هندسی

طراحی نقوش جانوری

طراحی نقوش فرنگی

 

 

 

ردیف

نام رشته و مهارت

نام استاندارد

پیش نیاز

9

ساز سازی (سه­تار و ساز ضربی)

طراحی­نقوش­ختایی­و اسلیمی

ندارد

طراحی نقوش هندسی

طراحی­نقوش­ختایی­و اسلیمی

هنر درودگری

طراحی­نقوش­ختایی­و اسلیمی

طراحی نقوش هندسی

ساخت دف

طراحی­نقوش­ختایی­و اسلیمی

طراحی نقوش هندسی

هنر درودگری

ساخت سه­تار

طراحی­نقوش­ختایی­و اسلیمی

طراحی نقوش هندسی

هنر درودگری

ساخت دف

ساخت تنبک

طراحی­نقوش­ختایی­و اسلیمی

طراحی نقوش هندسی

هنر درودگری

ساخت دف

ساخت سه­تار

10

ساز سازی(سنتور و سه­تار)

طراحی­نقوش­ختایی­و اسلیمی

ندارد

طراحی نقوش هندسی

طراحی­نقوش­ختایی­و اسلیمی

هنر درودگری

طراحی­نقوش­ختایی­و اسلیمی

طراحی نقوش هندسی

ساخت سنتور

طراحی­نقوش­ختایی­و اسلیمی

طراحی نقوش هندسی

هنر درودگری

ساخت سه­تار

طراحی­نقوش­ختایی­و اسلیمی

طراحی نقوش هندسی

هنر درودگری

ساخت سنتور

 

 

 

ردیف

نام رشته و مهارت

نام استاندارد

پیش نیاز


11

ساز سازی (سنتور و ساز ضربی)

طراحی­نقوش­ختایی­و اسلیمی

ندارد

طراحی نقوش هندسی

طراحی­نقوش­ختایی­و اسلیمی

هنر درودگری

طراحی­نقوش­ختایی­و اسلیمی

طراحی نقوش هندسی

ساخت سنتور

طراحی­نقوش­ختایی­و اسلیمی

طراحی نقوش هندسی

هنر درودگری

ساخت دف

طراحی­نقوش­ختایی­و اسلیمی

طراحی نقوش هندسی

هنر درودگری

ساخت سنتور

ساخت تنبک

طراحی­نقوش­ختایی­و اسلیمی

طراحی نقوش هندسی

هنر درودگری

ساخت سنتور

ساخت دف

12

آواز جهانی

آواز جهانی

ندارد

نوازندگی ساز پیانو (عمومی)

آواز جهانی

سرایش و تربیت شنوایی

آواز جهانی

نوازندگی ساز پیانو (عمومی)

هماهنگی عمومی موسیقی

آواز جهانی

نوازندگی ساز پیانو (عمومی)

سرایش و تربیت شنوایی

آواز گروهی

آواز جهانی

نوازندگی ساز پیانو (عمومی)

سرایش و تربیت شنوایی

هماهنگی عمومی موسیقی

نوازندگی­ساز سه­تار (عمومی)

آواز جهانی

نوازندگی ساز پیانو (عمومی)

سرایش و تربیت شنوایی

هماهنگی عمومی موسیقی

آواز گروهی

 

 


 

 

ردیف

نام رشته و مهارت

نام استاندارد

پیش نیاز

13

تصویربرداری

طراحی گرافیکی­سیاه و سفید

ندارد

طراحی گرافیکی رنگی

طراحی گرافیکی­سیاه و سفید

کاربر رایانه

طراحی گرافیکی­سیاه و سفید

طراحی گرافیکی رنگی

تایپ رایانه

طراحی گرافیکی­سیاه و سفید

طراحی گرافیکی رنگی

کاربر رایانه

تصویربرداری

طراحی گرافیکی­سیاه و سفید

طراحی گرافیکی رنگی

کاربر رایانه

تایپ رایانه

تدوین و میکس رایانه­ای

طراحی گرافیکی­سیاه و سفید

طراحی گرافیکی رنگی

کاربر رایانه

تایپ رایانه

تصویربرداری

14

عکاسی

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید

ندارد

طراحی گرافیکی رنگی

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید

عکاسی سیاه و سفید

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید

طراحی گرافیکی رنگی

عکاسی رنگی

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید

طراحی گرافیکی رنگی

عکاسی سیاه و سفید

عکاسی آتلیه­ای

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید

طراحی گرافیکی رنگی

عکاسی سیاه و سفید

عکاسی رنگی

رتوش فیلم و عکس

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید

طراحی گرافیکی رنگی

عکاسی سیاه و سفید

عکاسی رنگی

عکاسی آتلیه­ای

 

 


 

 

ردیف

نام رشته و مهارت

نام استاندارد

پیش نیاز

15

چهره آرایی

طراحی عمومی

ندارد

طراحی چهره

طراحی عمومی

ماسک­سازی

طراحی عمومی

طراحی چهره

ساخت موهای مصنوعی

طراحی عمومی

طراحی چهره

ماسک­سازی

گریم

طراحی عمومی

طراحی چهره

ماسک­سازی

ساخت موهای مصنوعی

16

دستیاری­طراحی لباس­(اکسسوار)

طراحی عمومی

ندارد

طراحی اندام و لباس

طراحی عمومی

دستیاری طراحی لباس

طراحی عمومی

طراحی اندام و لباس

17

دستیاری­طراحی­لباس (دوخت و ترمیم)

طراحی عمومی

ندارد

طراحی اندام و لباس

طراحی عمومی

دستیاری طراحی لباس (دوخت و ترمیم )

طراحی عمومی

طراحی اندام و لباس

18

گرافیک کامپیوتری

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید 

ندارد

طراحی گرافیکی رنگی

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید 

کاربر رایانه

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید 

طراحی گرافیکی رنگی

تایپ رایانه

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید 

طراحی گرافیکی رنگی

کاربر رایانه

گرافیک رایانه­ای

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید 

طراحی گرافیکی رنگی

کاربر رایانه

تایپ رایانه

 

 


 

 

ردیف

نام رشته و مهارت

نام استاندارد

پیش نیاز

19

طراحی بسته­بندی

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید 

ندارد

طراحی گرافیکی رنگی

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید 

کاربر رایانه

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید 

طراحی گرافیکی رنگی

تایپ رایانه

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید 

طراحی گرافیکی رنگی

کاربر رایانه

طراحی بسته­بندی

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید 

طراحی گرافیکی رنگی

کاربر رایانه

تایپ رایانه

20

نگارگری

طراحی نقوش جانوری 

ندارد

طراحی نقوش هندسی

طراحی نقوش جانوری 

طراحی نقوش ختایی و اسلیمی

طراحی نقوش جانوری 

طراحی نقوش هندسی

طراحی نقوش فرنگی

طراحی نقوش جانوری 

طراحی نقوش هندسی

طراحی نقوش ختایی و اسلیمی

نگارگری 

طراحی نقوش جانوری 

طراحی نقوش هندسی

طراحی نقوش ختایی و اسلیمی

طراحی نقوش فرنگی

21

چهره­سازی

طراحی عمومی

ندارد

طراحی چهره

طراحی عمومی

نقاشی چهره 

طراحی عمومی

طراحی چهره

 

 


 

 

ردیف

نام رشته و مهارت

نام استاندارد

پیش نیاز

22

تذهیب و تشعیر

طراحی­نقوش ختایی­واسلیمی 

ندارد

طراحی نقوش هندسی

طراحی­نقوش ختایی­واسلیمی

طراحی نقوش جانوری

طراحی­نقوش ختایی­واسلیمی 

طراحی نقوش هندسی

طراحی نقوش فرنگی

طراحی­نقوش ختایی­واسلیمی 

طراحی نقوش هندسی

طراحی نقوش جانوری

تذهیب و تشعیر

طراحی­نقوش ختایی­واسلیمی 

طراحی نقوش هندسی

طراحی نقوش جانوری

طراحی نقوش فرنگی

23

صفحه­آرایی

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید 

ندارد

طراحی گرافیکی رنگی

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید 

کاربر رایانه

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید 

طراحی گرافیکی رنگی

تایپ رایانه

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید 

طراحی گرافیکی رنگی

کاربر رایانه

کتاب و صفحه­آرایی رایانه­ای

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید 

طراحی گرافیکی رنگی

کاربر رایانه

تایپ رایانه

24

عکاسی دیجیتال

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید 

ندارد

طراحی گرافیکی رنگی

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید 

کاربر رایانه

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید 

طراحی گرافیکی رنگی

تایپ رایانه

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید 

طراحی گرافیکی رنگی

کاربر رایانه

عکاسی دیجیتال

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید 

طراحی گرافیکی رنگی

کاربر رایانه

تایپ رایانه

رتوش­و­ترمیم عکس رایانه­ای

طراحی­گرافیکی سیاه و سفید 

طراحی گرافیکی رنگی

کاربر رایانه

تایپ رایانه

عکاسی دیجیتال

 

 

 

 

 

 

ردیف

نام رشته و مهارت

نام استاندارد

پیش نیاز

27

نوازندگی ساز ایرانی

 

نوازندگی ساز ایرانی

ندارد

نوازندگی ساز پیانو (عمومی)

نوازندگی ساز ایرانی

سرایش و تربیت شنوایی

نوازندگی ساز ایرانی

نوازندگی ساز پیانو (عمومی)

هماهنگی عمومی موسیقی

نوازندگی ساز ایرانی

نوازندگی ساز پیانو (عمومی)

سرایش و تربیت شنوایی

آواز گروهی

نوازندگی ساز ایرانی

نوازندگی ساز پیانو (عمومی)

سرایش و تربیت شنوایی

هماهنگی عمومی موسیقی

هم­نوازی ساز ایرانی

نوازندگی ساز ایرانی

نوازندگی ساز پیانو (عمومی)

سرایش و تربیت شنوایی

هماهنگی عمومی موسیقی

آواز گروهی

28

نوازندگی ساز جهانی

نوازندگی ساز جهانی

ندارد

نوازندگی ساز پیانو (عمومی)

نوازندگی ساز جهانی

سرایش و تربیت شنوایی

نوازندگی ساز جهانی

نوازندگی ساز پیانو (عمومی)

هماهنگی عمومی موسیقی

نوازندگی ساز جهانی

نوازندگی ساز پیانو (عمومی)

سرایش و تربیت شنوایی

آواز گروهی

نوازندگی ساز جهانی

نوازندگی ساز پیانو (عمومی)

سرایش و تربیت شنوایی

هماهنگی عمومی موسیقی

هم­نوازی ساز جهانی

نوازندگی ساز جهانی

نوازندگی ساز پیانو (عمومی)

سرایش و تربیت شنوایی

هماهنگی عمومی موسیقی

آواز گروهی

 

ردیف

نام رشته و مهارت

نام استاندارد

پیش نیاز

29

آواز ایرانی

آواز ایرانی

ندارد

نوازندگی ساز پیانو (عمومی)

آواز ایرانی

سرایش و تربیت شنوایی

آواز ایرانی

نوازندگی ساز پیانو (عمومی)

هماهنگی عمومی موسیقی

آواز ایرانی

نوازندگی ساز پیانو (عمومی)

سرایش و تربیت شنوایی

آواز گروهی

آواز ایرانی

نوازندگی ساز پیانو (عمومی)

سرایش و تربیت شنوایی

هماهنگی عمومی موسیقی

نوازندگی ساز سه­تار (عمومی)

آواز ایرانی

نوازندگی ساز پیانو (عمومی)

سرایش و تربیت شنوایی

هماهنگی عمومی موسیقی

آواز گروهی

30

تصویرسازی کامپیوتری

رایانه کار مقدماتی

ندارد

رایانه کار پیشرفته

رایانه کار مقدماتی

طراح امور گرافیکی با رایانه

رایانه کار مقدماتی

رایانه کار پیشرفته

کاربر Freehand

رایانه کار مقدماتی

رایانه کار پیشرفته

طراح امور گرافیکی با رایانه

کاربر Corel draw

رایانه کار مقدماتی

رایانه کار پیشرفته

طراح امور گرافیکی با رایانه

کاربر Freehand

 

الگوی طرح درس سالانه

 
 

   الگوى طراحى آموزشى بر اساس عوامل چهارگانه

الگوى طراحى آموزشى بر اساس عوامل چهارگانه (طرح) يکى از الگوهاى قابل‌ توجه در طراحى آموزشى است که براى اجرا، بازنگرى و اصلاح برنامه بکار مى‌رود.

 
 
 
 
 

   الگوى طراحى آموزشى دانشگاه اينديانا

الگوى طراحى مورد استفاده در دانشگاه ايندياناى آمريکا نيز يکى از الگوهاى قابل توجه در طراحى آموزشى است. همچنان که در طرح ملاحظه مى‌شود، مراحل طراحى در اين الگو با تعيين هدف شروع مى‌شود و سپس در مرحلهٔ دوم، تحليل و شناخت شاگردان صورت مى‌گيرد. در مرحلهٔ سوم، محتواى برنامه و فعاليت‌هاى آموزشى تحليل و انتخاب مى‌شود، در مرحله چهارم، محتواى آموزشى سازماندهى و تنظيم مى‌گردد، در مرحلهٔ پنجم، با توجه به هدف و محتوا، وسيلهٔ آموزشى مشخص مى‌شود، در مرحله ششم، چگونگى اجراى برنامه تحليل مى‌شود و سرانجام در مرحلهٔ هفتم، ارزشيابى مطرح شده نتايج حاصل از ارزشيابى در تقويت و اصلاح مجدد برنامه دخالت داده مى‌شود و اين چرخه مرتب در فرايند آموزش ادامه پيدا مى‌کند.

 
 
 
 
 

   الگوى طرح درس سالانه

طرح درس سالانه يا طرح درس کلى عبارت از اين است که محتواى يک ماده درسى بر اساس هدف و براى يک سال آموزشي، به مراحل و قدم‌هاى مناسب و مشخص تقسيم شود. براى تهيه چنين طرحي، بايد در ابتداى هر سال تحصيلى بر اساس اصول معين، بين هدف‌هاى آموزشى و برنامهٔ هفتگى ترتيبى اتخاذ شود که مجموعه فعاليت‌هاى آموزشى بموقع و بدون وقفه در طول يک سال تحصيلى اجرا شود.

 

اين الگو فقط براى یک ماه طراحى شده است و معلمان مى‌توانند آن را براى سه دوره سه ماهه تنظيم کنند.

 
 
 
 
 

  مراحل طرح درس سالانه

گام نخست:

تهيه تقويم طرح. تقويم طرح را مى‌توان براى يک سال تحصيلى يا سه دورهٔ سه ماهه، با محاسبهٔ تعداد هفته‌ها، روزها و ساعت‌هايى که در طول سال تحصيلى براى تدريس درس مورد نظر پيش‌بينى شده است، محاسبه و تنظيم کرد. محاسبه بر اساس تقويم سالانه انجام مى‌گيرد؛ مثلاً اگر براى درس رياضى کلاس چهارم ابتدايى هفته‌اى سه ساعت در سه جلسه منظور شده باشد، مجموع جلسات در هر ماه ۱۲جلسه يا ۱۲ساعت و در طول سه ماههٔ اول، ۳۶جلسه بدون احتساب تعطيلات رسمى و ايام امتحان و غيره خواهد بود. اگر تعطيلات رسمى از روى تقويم سالانه استخراج و ايام امتحان و تعطيلات احتمالى نيز پيش‌بينى شود و از کل جلسات سه ماهه حذف شود، زمان تدريس خالص و مفيد سه ماهه باقى خواهد ماند.

 

گام دوم:

تقسيم محتواى درس يا هدف‌هاى آموزشى بر زمان خالص يا مفيد تدريس. ابتدا بهتر است محتواى درس يا هدف‌ها و ساير فعاليت‌هاى آموزشى با احتساب فرصت لازم براى تمرين و مرور درس به سه دورهٔ سه ماهه تقسيم شود (بهتر است کل محتواى کتاب يا مادهٔ درسى در طول سال بر اساس ۵-۲و ۵-۲و ۵-۱در سه ماهه‌هاى اول، دوم و سوم تقسيم شود؛ زيرا در سه ماهه سوم- به علت تعطيلات نوروزي، شروع امتحانات و عوامل ديگر- عملاً زمان تدريس محدودتر خواهد بود.) و سپس محتواى فصل‌ها و مباحث، هدف‌ها و ساير فعاليت‌هاى در نظر گرفته شده در طول هر سه ماه، به واحدهاى کوچک‌تر درسى يا محتواى متناسب با تک‌تک جلسات آموزشى تقسيم شود.

 

گام سوم:

تعيين هدف ويژه تدريس در هر جلسه. در اين قسمت، معلم بايد با توجه به مجموعه فعاليت‌هاى در نظر گرفته شده و محتواى درس، هدف ويژه تدريس خود را در هر جلسه مشخص کند.

 

گام چهارم:

تعيين و پيش‌بينى فعاليت‌هاى ديگر آموزشى خارج از مدرسه که براى تقويت يادگيرى شاگردان مى‌تواند مؤثر باشد.

 

الگوی طرح درس روزانه

 

الگوی طرح درس روزانه

 

 
 

طرح درس روزانه شامل پيش‌بينى و تنظيم مجموعه فعاليت‌هايى است که معلم از پيش براى رسيدن به يک يا چند هدف آموزشى ويژه در يک جلسه تدريس تدارک مى‌بيند. طرح درس روزانه موجب مى‌شود که معلم فعاليت‌هاى ضرورى آموزشى را بترتيب و يکى بعد از ديگرى در مراحل و زمان‌هاى مشخص و به شيوه‌اى منطقى پيش ببرد و نتايج حاصل از آن را براى تدريس در مراحل بعدى آموزش مورد استفاده قرار دهد. در واقع، اين عمل سازماندهى و ارزيابى دائمى فعاليت‌هاى آموزشى بمنظور بهبود کيفيت آموزشى است.

 
 

  مراحل تهيه طرح درس روزانه

رعايت مراحل و نکات ذيل براى تدوين يک طرح درس روزانه ضرورى است:

 

1- تعيين موضوع درس.

 

2- مشخص کردن هدف ويژه تدريس در يک جلسه يا هدف اجرايى نهايى يک جلسه فعاليت آموزشي.

 

3-تجزيه موضوع کلى درس به مطالب و مفاهيم جزئى‌تر (تعيين رئوس مطالب)؛ اين عمل را براى تهيه هدف‌هاى جزئى و رفتارى تدريس لازم و ضرورى است.

 

4-تهيه هدف‌هاى جزئى يا مرحله‌اى بر اساس رئوس مطالب تعيين شده.

 

5-تهيه و تنظيم هدف‌هاى رفتارى يا هدف‌هاى اجرايى تدريس. هدف‌هاى رفتارى هر جلسه تدريس با توجه به شرايط و ضوابط و امکانات متناسب با سطوح مختلف حيطه‌هاى يادگيرى نوشته مى‌شود و سپس براى رسيدن به هدف‌هاى جزئى و کلى از ساده به مشکل تنظيم مى‌شود.

 

6- بررسى رفتار ورودى و دانسته‌هاى پيشين شاگردان.

 

7- تهيه و تنظيم سؤالات لازم براى اجراى ارزشيابى تشخيصي. بمنظور تعيين توانايى‌هاى واقعى شاگردان براى ورود به فعاليت‌هاى جديد آموزشي، پيش‌بينى ارزشيابى تشخيصى لازم و ضرورى است. با ارزشيابى تشخيصى است که معلم مى‌تواند نخستين گام آموزشى خود را در يک جلسه تدريس مشخص کند. سؤالات ارزشيابى تشخيصى بهتر است بر اساس رفتار ورودى و هدف‌هاى درس جديد تنظيم شود.

 

8-تحليل و پيش‌بينى نتايج ارزشيابى و تعيين اولين گام آموزشى (نقطه شروع تدريس).

 

9- تعيين و تنظيم مراحل ارائه محتوا. تعيين و تنظيم نحوهٔ ارائه محتوا به ترتيب اهميت، به چند مرحله بشرح زير تقسيم مى‌شود:

 

الف- مرحلهٔ آمادگى:

- آمادگى معلم: بديهى است براى انجام دادن هر کارى بايد آمادگى داشت. امر تدريس نيز نمى‌تواند از اين قانون مستثنا باشد. معلم مجبور است خود را براى تدريس آماده کند. او بايد در نظر بگيرد که در کلاس چه مى‌خواهد بگويد، چگونه مى‌خواهد کلاس را شروع کند، چه هدف‌هايى را مى‌خواهد تحقق بخشد، چگونه مى‌خواهد در کلاس ايجاد انگيزه کند و اين انگيزه را تا پايان کلاس استمرار ببخشد و سرانجام، درس را چگونه مى‌خواهد به پايان برساند. بعلاوه، او بايد در زمينهٔ موضوع مورد تدريس مطالعه کافى داشته باشد و با وسايل آموزشى کار کند تا با تسلط کافى وارد کلاس شود.

 

- آمادگى شاگرد: تا شاگرد به درس معلم توجه نکند و در اجراى فعاليت‌هاى آموزشى با معلم همکارى نکند، تدريس به مفهوم واقعى و عملى آن صورت نخواهد گرفت. توجه شاگرد و همکارى او نيز مستلزم آماده شدن براى فعاليت است. تجربه نشان داده است که در آغاز ورود به کلاس، اغلب شاگردان هنوز متوجه فعاليت‌هايى هستند که قبل از آمدن به کلاس افکار آنها را بخود مشغول داشته است. در شروع کلاس معلم موظف است توجه و افکار شاگرد را بطور جدى متوجه کلاس و شروع درس مى‌کند. معلمان در اين مرحله از روش‌هاى مختلفى استفاده مى‌کنند. يکى حضور و غياب مى‌کند، ديگرى به تخته‌سياه مى‌کوبد، سومى داستان و حديثى را شروع مى‌کند و سرانجام ممکن است با صداى رسا از شاگردان بخواهد به حرفهايش گوش دهند.

 

- آماده‌کردن وسايل و مواد آموزشي: معلم در فرايند آموزش، کم و بيش احتياج به وسايل و مواد آموزشى دارد. بدون دسترسى به اين وسايل، تدريس مؤثر صورت نخواهد گرفت. وسايل ممکن است شامل گچ، قلم، کاغذ، کتاب، وسايل آزمايشگاهى و ابزارهاى پيشرفته ديگر باشد.

 

چنانچه معلم در کاربرد بعضى از وسايل مهارت چندانى نداشته باشد، بايد قبل از رفتن به کلاس و به کارگيرى آنها در حضور شاگردان، تمرين لازم را انجام دهد تا مهارت لازم را کسب کند. معلم نه تنها بايد وسايلى را که خود براى تدريس لازم دارد آماده کند، بلکه بايد وسايلى را که شاگردان براى کسب تجارت و انجام دادن تمرين بدان نيازمندند نيز تهيه کرده، در اختيار آنان قرار دهد.

 

ب- مرحلهٔ معرفى و بيان هدف‌هاى صريح آموزشى:

معلم پس از اينکه مطمئن شد شاگردان آمادگى لازم را براى شروع فعاليت‌هاى آموزشى دارند، مى‌تواند درس جديد را معرفى کند و انتظاراتى را که از آن درس دارد بطور صريح با شاگردان در ميان بگذارد. معرفى درس بايد به گونه‌اى صورت بگيرد که با ساخت شناختى شاگردان مرتبط باشد. معرفى درس و هدف‌هاى آن شاگردان را براى آشنايى با تجارب و سعى در دستيابى به آنها آماده مى‌سازد، به اين شرط که هدف‌هاى آموزشي، بسيار ساده، روشن و مشخص براى آنان بيان شود. معلم بايد نوع انتظارى که از شاگردان دارد و سطح انتظارش را براى همه کلاس و همچنين براى تک‌تک شاگردان معلوم سازد. زمان اختصاص داده شده براى اين مرحله نبايد بيش از ۳تا ۵دقيقه باشد.

 

ج- مرحلهٔ ارائه درس:

در اين مرحله، معلم بايد نحوهٔ ارائه محتواى سازماندهى شده را مشخص کند. او بايد مشخص کند که مى‌خواهد از کجا و چگونه شروع کند و به کجا ختم نمايد. موضوع مهمى که معلمان در اين مرحله بايد در نظر داشته باشند اين است که از زياده‌گويى و پراکنده‌گويى اجتناب ورزند. آنان بايد به شاگردان فرصت دهند تا خود به اکتشاف بپردازند و در فرايند آموزش فعال باشند. اگر شاگردى در موقعيت‌هاى آموزشى فعال نباشد، پس از مدتى کوتاه دچار حالتى مى‌شود که به قول وايتهد پوسيدگى ذهني را به دنبال خواهد داشت. معلم براى جلوگيرى از اين امر بايد بر کليه روش‌هاى تدريس تسلط داشته باشد تا بتواند در موقعيت‌هاى خاص، بهترين آنها را انتخاب کند.

 

د- مرحله خلاصه کردن و نتيجه‌گيرى:

براى تثبيت مطالب ارائه شده در ذهن شاگردان، لازم است درس ارائه شده بطور خلاصه جمع‌بندى و نتيجه‌گيرى شود. تلخيص و جمع‌بندي، مفاهيم از دست داده شده در طول کلاس را براى شاگرد روشن مى‌کند. بهتر است تلخيص و نتيجه‌گيرى توسط خود شاگردان انجام پذيرد و معلم اظهار نظر نهايى را ارائه کند.

 

هـ- مرحلهٔ ارزشيابى:

بعد از ارائه محتوا و جمع‌بندى و نتيجه‌گيري، لازم است معلم بداند که شاگردانش تا چه حد به هدف‌هاى مورد نظر در آموزش رسيده‌اند. اگر چه ممکن است اين عمل در طول زمان تدريس، بطور ضمنى انجام گيرد، ضرورت دارد معلم پس از پايان ارائه محتوا، با مقايسهٔ بين سطح مهارتى که انتظار دارد شاگرد به آن برسد و آنچه شاگرد عملاً بدان رسيده است، ميزان يادگيرى شاگرد و مؤثر بودن روش تدريس خود را ارزشيابى کند.

 

و- مرحله تعيين تکليف و پايان دادن درس:

معلم مى‌تواند براى تقويت مطالب آموخته شده و ارتباط دادن آن با زندگى واقعى شاگردان، تکاليفى را براى تمرين در بيرون از مدرسه معين کند. البته تکاليف نبايد به گونه‌اى باشد که وقت فراغت شاگردان را بيش از حد اشغال و آنان را خسته کند؛ زيرا در اين صورت اثر مطلوب خود را از دست خواهد داد. پس از ارائه تکاليف، بايد پايان کلاس اعلام شود، اما پايان کلاس بايد به گونه‌اى باشد که شاگردان با احساس رضايت از کلاس بيرون بروند؛ زيرا اين عمل اشتياق آنان را براى حضور در جلسات آينده تقويت خواهد کرد.

 

10- تعيين روش يا روش‌هاى مناسب براى ارائه محتوا در مراحل مختلف. معلم مى‌تواند از يک روش يا روش‌هاى مختلف در يک جلسهٔ تدريس استفاده کند.

 

11- انتخاب مواد آموزشى متناسب با روش و محتواى برنامه.

 

12-مشخص کردن فعاليت و تجارب يادگيرى مطلوب خارج از مدرسه، براى تقويت ميزان يادگيري.

 

13- تعيين زمان لازم براى اجراى هر يک از مراحل تدريس.

 

14-  پيش‌بينى نحوهٔ ارزشيابى بعد از تدريس و طرح سؤالات لازم.

 

اصول طرح درس نویسی

اصول طرح درس نویسی

الف) هدف ها :

1- الف) هدف کلی

هدف کلی را می توان از عنوان درس الهام گرفت.

برای مثال،در درس علوم تجربی، عنوان درس «تغییرات مواد» است. پس هدف کلی این درس عبارتست از: «آشنایی فراگیران باا تغییرات مواد»

یا«فراگیران با انواع تغییرات آشنا می شوند»

 هدف کلی را می توان به صورت جمله یا (دارای فعل) و یا بصورت عبارت نوشت.

هدف کلی، برحسب فعل های غیر رفـتـاری نوشتـه شـود. مانند:  آشنامی شوند  -  پی می برند –

 می فهمند و ...

هدف کلی در قالب یکی دو جمله نوشته شود.بستگی به این که از چند حیطه استفاده گردد.

  2- الف) هدف های رفتاری

 هدف های رفتاری در راستای هدف کلی درس باشد.

به عنوان نمونه اگر هدف رفتاری، بر اساس حیطه ی عاطفی باشد، باید در هدف کلی نیز آن حیطه متبلور باشد.

 هدف های رفتاری به صورت خبری باشد نه پرسشی.

هدف های رفتاری بر حسب فعل های رفتاری باشند.

 (هدف های رفتاری، رفتار های قابل مشاهده،محسوس و ملموس،قابل اندازه گیری و سنجش است که در رفتار فـراگیـران متـجلی  می شود.)

هدفهای رفتاری در قالب چندجمله –به طور متوسط پنج الی هفت جمله– نوشته شود.

 هدف های رفتاری از حیطه های مختلف – شناختی ، عاطفی و حرکتی– طراحی شوند.

 هدف های رفتاری از طبقات مختلف یک حیطه طراحی شود نه فقط یک طبقه ی مشخص

 هدف های رفتاری فقط با یک فعل رفتاری مشخص نباشد. مثلاً « نام می برند » یا « تعریف می کنند »

 ب) شیوه ی تدریس

 شیوه ها یا الگو های تدریسی که در طرح درس نام برده می شوند در قسمت «ارائه ی درس» آن طرح و همچنین در ضمن اجرای تدریس نمایان باشد. بنابراین معلم نباید نمایشگاهی از شیوه ها و الگو های تدریس را ارائه دهد!

 در صورتی که معلم از الگو های فعال یا شیوه ی تلفیقی استفاده می کند، دقیقاً نام الگو ها یا شیوه های تدریس نوشته شود و به کلمات فعال یا تلفیقی بسنده نگردد.

 ج) رسانه ی آموزشی

 از وسایل و رسانه های آموزشی که در طرح درس نام برده می شود در قسمت « ارائه ی درس » آن طرح و همچنین در ضمن اجرای تدریس نمود داشته باشد.

مهم آن نیست که تعداد وسایل و رسانه های آموزشی زیاد باشد، بلکه رسانه ها باید متناسب با موضوع و اهداف درس، ابتکاری و به روز باشد.

 د) کارهای مقدماتی

در این قسمت فعالیت هایی مانند برقراری ارتباط با فراگیران، سلام و احوال پرسی با آنان، حضوروغیاب ازآنان واشاره به مناسبت های مرتبط ارائه شود.

 مدت زمان مقدماتی بر حسب مدت زمان کل تدریس باید تنظیم شود.

 هـ) ارزشیابی تشخیصی

 جملات این قسمت به صورت پرسشی باشد نه خبری.

 ارزشیابی تشخیصی در قالب چند پرسش – به طور متوسط 5 پرسش – باشد.

سوالات، از پیش نیاز درس جدید باشد. این پیش

 نیازمی تواندازدرس قبلی یاچند درس قبلی یا درس سال گذشته یا اطلاعات فراگیران باشد.

 مدت زمان ازرشیابی بر حسب مدت زمان کل تدریس مشخص شود.

و) آماده سازی

  نوع راهبرد یا عملکرد معلم در زمینه سازی نوشته شود.

 زمینه سازی با موضوع و هدف درس ارتباط داشته باشد.

خلاقیت معلم در مورد زمینه سازی تعیین کننده است.

 مدت زمان آماده سازی، مدت کوتاهی باشد.

ز) ارائه ی درس

گام های الگوی تدریس به ترتیب نوشته شود.

 ارائه ی درس نه به صورت کلی و نه به صورت جزئی نوشته شود.

 فعالیت های فراگیران به موازات فعالیت معلم نیز مشخص گردد.

 بیشترین زمان بندی مراحل تدریس به این مرحله اختصاص یابد.

ح) جمع بندی و نتیجه گیری

 به صورت کلی و مبهم نوشته نشود.

 دقیقاًخلاصه ونتیجه گیری ازدرس نوشته شود.

 دراین قسمت «فعالیت فراگیران» نوشته شود تا مشخص گردد که این فعالیت در ابتدا توسط فراگیران انجام می گیرد.

 مدت زمان جمع بندی بر حسب مدت کل تدریس مشخص شود.

این پرسش ها می تواند در ضمن تدریس نیز انجام گیرد.

ط) ارزشیابی تکوینی

 جملات این قسمت به صورت پرسشی باشد نه خبری

 ارزشیابی تکوینی در قالب چند پرسش –به طور متوسط 5 پرسش- باشد.

 پرسش ها از درس جدید باشد.

 این پرسش ها می تواند در ضمن تدریس نیز انجام گیرد.

 زمان بندی ارزشیابی تکوینی بر حسب مدت زمان کل تدریس مشخص شود.

 ی) تعیین تکلیف

 فعالیت هایی که فراگیران باید تا جلسه ی آینده انجام دهند، مشخص گردد.

 این فعالیت ها به گونه ای باشد که رشد فکری و خلاقیت فراگیران را تقویت کند.

مقالات دیگر...